Verhalen …

Januari 2022 – Een toost op het leven

“Ik ben geboren op Ameland”, vertelde ze me afgelopen zomer.  Daar lagen haar roots. Ze was in haar leven vaak verhuisd, maar in haar hart had ze het eiland nooit verlaten, dat bleek wel duidelijk toen ze mij haar levensverhaal vertelde. Haar arts had hun meegedeeld dat ze nog een paar kwalitatief goede maanden kon verwachten. Die tijd wilde ze onder andere gebruiken om haar levensverhaal aan het papier toe te vertrouwen. Voor haarzelf, voor de kinderen, maar zeker ook voor de kleinkinderen. Ze wilde hun een stukje historie meegeven over het ontstaan van het familiebedrijf, maar misschien nog belangrijker een aantal levenslessen. Je hart volgen bijvoorbeeld, doen wat goed voor je is, maar vooral: Van het leven genieten!

Tijdens haar afscheidsbijeenkomst hebben we getoost op het leven. Niet achteraf, maar gewoon in de aula. Zo wilde ze het graag. Uiteraard met een Nobeltje, een goudbruin Amelander likeurtje.

Een toost op het leven!

Oktober 2021 – Soms, zou je gisteren over willen doen

Toen ik vorige week zaterdag wakker schrok van de gillende sirenes van een voorbij stuivende ambulance, had ik niet kunnen bedenken dat ik een dag later met een totaal ontredderde echtgenoot en twee intens verdrietige zoons aan tafel zou zitten. Nu, een week later, gaan mijn gedachten even terug naar het voelbare verdriet tijdens de afscheidsplechtigheid.
“Wat heb je het mooi gedaan, Ellen”, zei hij vlak voor vertrek. “Je hebt precies verwoord zoals ze was. Maar ik ga haar zo missen …”
Volgende week ga ik nog even bij hem langs; de herinneringsboekjes brengen met daarin de door mij uitgesproken tekst en de zo treffende tekst op haar rouwkaart:
Soms, zou je gisteren over willen doen
om vandaag beter te kunnen begrijpen.
Soms, zou je gisteren willen overslaan
om vandaag niet te hoeven denken.
Soms, zou je willen, dat gisteren nooit ophield,
omdat het vandaag zo donker is.

Juli 2021 – Soms vertel je geen levensverhaal maar een sprookje

Zestien was ze toen ze voor het eerst een zoen van hem kreeg. Hevig verliefd wandelden ze samen over het paadje achter de boerderij. Haar ouders waren er op tegen en dus maakte ze de verkering een paar maanden later uit. Hevig liefdesverdriet aan beide kanten.
Ze kregen elk hun eigen leven. Zij trouwde, verhuisde naar het midden van het land en kreeg 4 kinderen. Ook hij vond een levenspartner en bouwde een eigen zaak op.
Ruim 35 jaar verstreken. Hij was inmiddels weduwnaar en zij was alleen terug gekomen naar Friesland. Midden in de winkelstraat zag hij haar en ook zij herkende hem direct. De verliefdheid borrelde weer naar boven.
Meer dan 30 jaar heeft hun geluk nog geduurd. Nog vaak hebben ze samen over dat paadje gewandeld. Ze raakte hem nogmaals kwijt maar haar hart is gevuld met de mooiste herinneringen.

Juni 2021 – Een gesprek bij leven.

En dan heb je ineens het meest lieve berichtje in je mailbox
—
Dag lieve Ellen,
Wat zagen we er tegen op, een levensverhaal laten maken, wat betekend dat je aan de dood denkt.
Voor allen een overkomelijk iets en wat we uit ervaring weten zomaar kan gebeuren. Toch schuif je het liever zo ver mogelijk voor je uit en wil je er eigenlijk niet aan denken.
Maar we hebben je gebeld en afgesproken.
Zenuwachtig zaten we die eerste morgen op je te wachten………..
Wachten op wat zou komen maar direct na de ontmoeting was het ijs gebroken. We voelden gelijk dat het goed was!
Het was heel fijn met je te praten en wat we verwachten van akelig gevoel omdat het toch afgestemd was op ons levenseinde hadden we helemaal niet.
Het voelde zelfs heel fijn om al onze herinneringen op te halen en met je te delen. De warme hartelijkheid waar mee je ons benaderde
gaf ons een liefdevol gevoel. We konden dan ook zonder drempel ons leven aan jou en je blocnote toe vertrouwen.
En wat heb je het super gedaan!!!
Je geduld, je toewijding, je begrip en het voelbare lieve dat je uitstraalde…….LIEVE ELLEN DANK JE WEL!!!
Een warme groet van R. en H.
—

Maart 2021 – Zet dat er maar niet in

“Zet dat er maar niet in”
Ontelbare keren heb ik die zin al gehoord tijdens een gesprek na het overlijden van een dierbare. Ik maak veel aantekeningen, maar vertel de familie dat ik niet alles gebruik in mijn toespraak. Zij hebben de regie en bepalen uiteindelijk wat er gezegd gaat worden. Als zaken privé zijn of gevoelig liggen en er wordt gezegd “Zet dat er maar niet in” dan houd ik me daar uiteraard aan.
Maar soms …
Hij had zijn broer zien aftakelen, had gemerkt hoe zijn broer steeds meer hulp nodig had om zelfstandig te kunnen blijven wonen. De maaltijdservice was geregeld, de Thuiszorg maximaal opgeschaald, maar dan resteren er nog ontelbare dingetjes die gedaan moeten worden: de planten verzorgen, een boodschapje, het bed een extra keer verschonen…
Hij had het met liefde gedaan vertelde hij. Vele jaren lang, vaak meerdere keren op een dag en ook ’s nachts was hij bij zijn broer langs gegaan. Zijn vrouw en kinderen hadden er diep respect voor want het was erg zwaar geweest. “Zet dat er maar niet in hoor”, zei hij “dat is niet belangrijk”. Ik had het in minimale bewoordingen opgenomen in mijn toespraak en dat kon zijn goedkeuring verdragen.
Maar bij mij bleef het toch knagen en bij de laatste voorbereidingen heb ik mijn tekst veranderd. In de aula heb ik uitgesproken wat hij voor zijn broer betekend had en hoeveel respect zijn vrouw en kinderen hiervoor hadden en dat ik vond dat dat best wel eens hardop mocht worden gezegd. Met de tranen in zijn ogen zat hij mij aan te kijken. Zijn vrouw begon te stralen en van zijn dochter kreeg ik een dikke duim omhoog. Soms is het goed om iets er WEL in te zetten!

Oktober 2020 – Frans Rijpstra leefde voor de ander

Hij had wel 100 wilde worden vertelde hij me de dag voor zijn overlijden; 100 en dan als patriarch Rijpstra de boeken in gaan.
Vandaag staat in de Leeuwarder Courant een aangepaste versie van het levensverhaal dat ik van de oudste broer van mijn moeder mocht optekenen. Een bijzondere man. Tot kiekes Frans.
“Al zou er maar een klein weggetje, pleintje of plantsoentje in Heerenveen naar Frans Folkert Rijpstra genoemd worden, dan zou hij dat stiekem mooi gevonden hebben. De sociale Heerenvener, die zich op talloos gebied inzette voor de ander, overleed op 1 oktober op 95-jarige leeftijd. Ook al kreeg hij vele onderscheidingen, op de voorgrond treden hoefde niet zo voor hem.
Verder lezen bij de Leeuwarder Courant …

Maart 2020 – Als mensen hem dan nog niet vergeten zijn …

‘De uitvaart heeft in besloten kring plaatsgevonden’. Zoveel leed gaat er ineens achter dit zinnetje schuil. Niet meer een bewuste keuze, maar een keuze die voor hen is gemaakt. Corona en de maatregelen in de uitvaartbranche…
Een maand geleden zat ik aan zijn bed; hij wilde zijn verhaal vertellen. Het kostte hem zichtbaar moeite, maar het gaf hem enorme voldoening. Zijn vrouw en zoon luisterden ademloos toe en vroegen zich af waar hij de kracht vandaan haalde. Verhalen over verre reizen, de zee, zeilen … Of ze het gedichtje, dat op mijn website staat, mochten gebruiken voor op de kaart en dat mag uiteraard. Samen hebben we nog een foto uitgezocht en naar muziek geluisterd. Toen zijn levensverhaal klaar was, gaf dat rust
.
Begin deze week is hij overleden. “We maken geen gebruik van je prachtige toespraak”, zei zijn vrouw over de telefoon. “We hebben een technische crematie, want we kunnen niet kiezen wie er wel of niet bij mag zijn. Misschien houden we later nog wel een plechtigheid, bij ons in het kerkje. Als mensen hem dan nog niet vergeten zijn…”
We hebben nog lange tijd gesproken.

Juli 2019 – Regenboogvrouw

Uit jouw jeugd het groen van de weilanden, het geel van het hooi en het blauw van lucht en water. Het paars voor je spirituele kant en het oranje voor levenskracht en geluk.
Het rood van je trouwjurk, kleur van liefde en passie.
Het grijs en zwart voor de dieptepunten in je leven.
De kleur groen van hoop.
Als alle kleuren van het spectrum samen komen, alle kleuren licht zich vermengen, dan ontstaat er wit.
Wit, kleur van de onschuld. Het wit van het Licht.

Juli 2019 – Nijmeegse 4-daagse

Tien wandelboekjes vol had ze. Hoeveel kilometers dat geweest moeten zijn? Veel, dat kan niet anders. Tochten onder de 25 km werden niet bijgeschreven, die waren de moeite niet waard.
Maar liefst 26 keer was ze aanwezig geweest bij de Nijmeegse 4-daagse. Vaak gelopen, soms met dropjes en pepermunt langs de kant. Maar niet dit jaar.
Ik mocht haar levensverhaal optekenen: een prachtig en indrukwekkend verhaal waarin haar wandelen prominent aanwezig was. Nu, op de vooravond van de 4-daagse van 2019 is ze in mijn gedachten. En niet alleen in de mijne …

Maart 2019 – Born to ride, ride to live

Ieder leven heeft zijn eigen verhaal
Degene die het stuur in handen heeft, bepaalt waar de reis naar toe gaat en dat gold ook voor hem: Ook hij was natuurlijk stuurman over zijn eigen leven.
Een groot deel van zijn leven had hij rijdend doorgebracht. Motoren en auto’s in alle soorten en maten, als het maar hard ging.
De wegen die hij koos waren niet altijd strak geasfalteerd en met vloeiende bochten, er zaten ook gladde kasseien tussen en haarspeldbochten. En een enkele keer liep de ingeslagen weg dood…
Iedere keer als ik het levensverhaal van iemand mag optekenen, voel ik me vereerd. Met zorg gekozen woorden die de levensweg duiden.
Voor hem was één ding zeker: Voor hem was het Born to ride, ride to live …

Oktober 2018 – Ik zou je het liefste in een doosje willen doen

“Ik zou je het liefste in een doosje willen doen en je bewaren, heel goed bewaren.”
Aan dit liedje moest ik denken toen ik haar uitgebreide verzameling doosjes zag. Van iedere reis die ze had gemaakt, had ze er eentje meegenomen. Nu stond de verzameling in de kamer, vol met verhalen en mooie herinneringen.
Ik mocht het levensverhaal van deze mevrouw vertellen en kon hierin een aantal van deze doosjes spreekwoordelijk openmaken en er voorzichtig even in kijken. Het doosje “gezin”, het “vriendinnendoosje”, het doosje “werk” en een aantal andere. Toen ik het mooiste doosje openmaakte, het doosje “Oma”, zaten haar kleindochters me stralend en met de tranen in de ogen aan te kijken.
Ik zou je het liefste in een doosje willen doen.
Heel voorzichtig even kijken en een zoen.

Augustus 2018 – Peace of Iona

Ieder mens is uniek, ieder levensverhaal en ieder afscheid dus ook. Regelmatig hoor je dezelfde muziek tijdens een afscheidsplechtigheid. Niet voor niets is er natuurlijk een Uitvaart Top 100, een lijst met muziek die veel mensen aanspreekt in tijden van verlies en verdriet. Prachtige muziek zit er tussen, met veelzeggende teksten.
Maar soms kiezen mensen compleet andere muziek, muziek waar ze voor het eerst op hebben gezoend, op hebben gedanst of grijs hebben gedraaid tijdens een vakantie op Ibiza.
Zo kwam het nummer “Peace of Iona” op mijn pad van The Waterboys. Ik kende het niet, maar vind het prachtig. Hier kun je het beluisteren.

Februari 2018 – Boodschappenbriefje

Afscheid nemen
is met zachte vingers
wat voorbij is dichtdoen
en verpakken
in goede gedachten der herinnering…
Wat komen er soms toch een bijzondere herinneringen voorbij tijdens een afscheid. Iedere week maakte ze hetzelfde boodschappen briefje klaar.
Het waren er vele boekjes vol.

Januari 2018 – Vissen

Ze was de dag ervoor overleden. Verslagen zat haar echtgenoot aan tafel. Hij vertelde hoe zwaar de laatste jaren waren geweest. Voor haar, maar ook voor hem. Hij had dag en nacht voor haar klaar gestaan en dat had hem lichamelijk en geestelijk uitgeput. Samen hadden ze vele goede jaren gehad en hun grootste liefhebberij was het vissen geweest. Hele dagen konden ze aan het kanaal zitten, heerlijk vonden ze dat.
En zo ben ik haar levensverhaal begonnen: Met het beschrijven van hoe het kan zijn als je met je hengel in het riet zit. De geluiden die het water maakt, het ruisen van de rietstengels, de wind in je haar. Een fuut met jongen op de rug. Een bootje dat voorbij komt varen en de schipper die zijn hand opsteekt.
Na afloop van de plechtigheid bedankte hij me met de tranen in zijn ogen:
”Het was net of ik samen met haar aan het kanaal zat, ik voelde het gewoon”. Met Kerst kreeg ik een kaart. Het ging goed met hem en hij was afgelopen zomer weer wezen vissen.